บ.ก. ออม เมธาวี รัชตวิจิน
“ลองออกไปข้างนอกในคืนไร้จันทราและเมฆา ในที่ไกลห่างจากแสงสีของเมือง คุณจะมองเห็นท้องฟ้าดารดาษไปด้วยดวงดาว” – คู่มือท่องเอกภพฉบับพกพา
(1)
หลายคนคงเคยมีช่วงเวลาเช่นนั้น จังหวะที่มองขึ้นไปบนท้องฟ้าในยามค่ำคืน แล้วรู้สึกอัศจรรย์ใจขึ้นมา นี่เป็นหนึ่งในไม่กี่โอกาสที่จะได้หยุดคิดว่าโลกเราไม่ได้เป็นศูนย์กลางของทุกสิ่ง อันที่จริงแล้วโลกเป็นแค่จุดเล็กๆ ไร้แสงในตัวเอง ท่ามกลางดาวเคราะห์ ดาวฤกษ์ และพื้นที่ว่างกว้างใหญ่ของเอกภพ
ใช่ เราเป็นส่วนหนึ่งของเอกภพ และอย่างที่โปรยปกหลังเขียนเอาไว้ “เราทุกคนอยู่ในเอกภพ แต่น้อยคนนักจะรู้จักเอกภพ”
คุณเคยสงสัยไหมว่าเอกภพกว้างใหญ่เพียงใด ทำไมพลูโตไม่ใช่ดาวเคราะห์ นักวิทยาศาสตร์คิดว่ามีโอกาสที่เราจะเจอมนุษย์ต่างดาวหรือเปล่า แล้ว ‘มัลติเวิร์ส’ ที่ซือเจ๊ไปทะลุมาจนได้ออสการ์นี่คืออะไรกันแน่
หนังสือเล่มนี้จะตอบคำถามพื้นฐานที่เชื่อว่าหลายคนเคยสงสัยด้วยคำอธิบายฉบับกระชับเข้าใจง่าย สมชื่อ “คู่มือท่องเอกภพฉบับพกพา” ที่ไม่ได้พาเราไปเจาะลึกทุกเรื่อง แต่แนะนำในระดับเบื้องต้นให้เราพอคุ้นหน้าคุ้นตากับประเด็นต่างๆ และไปค้นคว้าต่อเองได้
(2)
คนที่รับอาสาย่นย่อเรื่องราวของเอกภพอันกว้างใหญ่กว่า 13,800 ล้านปีแสงให้เหลือเป็นคู่มือฉบับพกพาเล่มกะทัดรัดเพียง 200 หน้าคือสามนักฟิสิกส์ดาราศาสตร์ชั้นแนวหน้าของโลกผู้มีผลงานเป็นที่ยอมรับในวงการ เรียกได้ว่าการันตีความรู้ความสามารถทั้งในเรื่องดาราศาสตร์และทักษะการเล่าเรื่องยากให้น่าอ่าน
ทั้งยังถ่ายทอดเป็นภาษาไทยด้วยสำนวนแปลที่นักอ่านติดใจของคุณปิยบุตร บุรีคำ ผู้แปลหนังสือ “ดาราศาสตร์ฟิสิกส์สำหรับคนเร่งรีบ” และอื่นๆ อีกมากมาย
คนที่รักดาราศาสตร์อยู่แล้วจึงพลาดไม่ได้ แต่คนที่เพิ่งเริ่มต้นก็อ่านได้สนุกเช่นกัน
(3)
ขึ้นชื่อว่าเป็นเรื่องเอกภพ แน่นอนว่าย่อมมีเนื้อหาส่วนที่ซับซ้อนซ่อนอยู่ ขอเตือนไว้ก่อนว่าช่วงบทท้ายๆ ที่พูดเรื่องการก่อเกิดเอกภพแบบต่างๆ คนที่ไม่คุ้นเคยกับวิทยาศาสตร์นักอาจจะอ่านแล้วสมองช็อตหน่อยๆ แต่เชื่อเถอะว่าถึงแม้จะไม่เข้าใจทั้งหมด ตัวหนังสือในเล่มจะทำให้เราสัมผัสได้ถึงความอัศจรรย์ของเอกภพ รวมถึงความพยายาม และความหลงใหลของผู้คนที่อยู่เบื้องหลังอยู่ดี
เราทำงานบรรณาธิการหนังสือ “คู่มือท่องเอกภพฉบับพกพา” ในช่วงที่ภาพยนตร์ “ออปเพนไฮเมอร์” เข้าโรงพอดี เราถึงกับตบเข่าตัวเองในโรงหนังในช่วงที่ภาพยนตร์อธิบายเรื่องหลุมดำ การกำเนิดเอกภพ ไล่เรื่อยไปถึงนิวเคลียร์ฟิวชั่น-ฟิชชั่น เพราะประเด็นที่ตัวละครพูดถึงแทบจะตรงกับที่เขียนไว้ในหนังสือ
ดังนั้นจึงกล่าวได้ว่าเมื่ออ่านเล่มนี้ อย่างน้อยก็จะดูหนังไซไฟที่เกี่ยวข้องกับเอกภพ ฟิสิกส์ และกาลเวลาได้สนุกสนานและเข้าใจขึ้นมาก
(4)
สำหรับเรา “คู่มือท่องเอกภพฉบับพกพา” ให้ผลเหมือนกับการมองท้องฟ้ากระจ่างดาว คือเรียบง่าย งดงาม ทำให้คุณรู้สึกถึงความกว้างใหญ่ ลึกลับ น่าอัศจรรย์ใจ ตามด้วยความรู้สึกถ่อมตน ตัวเล็กจิ๋ว ไม่พิเศษ แต่ในขณะเดียวกันก็พิเศษเหลือเกินที่ได้มีอยู่ท่ามกลางความน่าจะเป็นอื่นอีกมากมายในเอกภพ
ที่สำคัญที่สุดคือเมื่อคุณอ่านเล่มนี้แล้ว ครั้งต่อไปที่คุณเงยหน้ามองท้องฟ้า คุณจะเห็นมากกว่าแค่จุดแสง คุณจะเห็นอดีตเมื่อหลายล้านปีก่อน คุณจะเห็นความว่างเปล่าอันน่าฉงน คุณจะเห็นความเป็นไปได้นับพัน คุณจะมองเห็นความใฝ่ฝันของมนุษยชาติแบบเดียวกับที่บรรดานักวิทยาศาสตร์มองเห็น
อ่านเถอะ แล้วท้องฟ้ายามค่ำคืนของคุณจะไม่เหมือนเดิมอีกต่อไป
คู่มือท่องเอกภพฉบับพกพา
Neil deGrasse Tyson, Michael A. Strauss and J. Richard Gott เขียน
ปิยบุตร บุรีคำ แปล
