เรื่อง ศรัชญ์ศรณ์ ศรประสิทธิ์
บรรณาธิการเล่ม 80 ต้นไม้รอบโลก
ถ้าหนังสือทั้งเล่มคือการเดินทาง เราก็หมายมั่นว่าการเดินทางรอบโลกครั้งนี้ ต้องมีหลักไมล์สักหลัก ต้นไม้สักชนิด หรือถิ่นที่อยู่ของพวกมันสักแห่งที่สะดุดใจและติดแน่นอยู่ในหัวแน่ๆ
ไล่อ่านเนื้อในเลยดีกว่า ดีจังที่ได้รู้ว่ากระดาษวาชิที่เพื่อนบางคนคลั่งไคล้นั้นทำจากปอสาซึ่งเดินทางออกจากไต้หวันสู่ตองกา หรือถึงกับขำออกเสียงเมื่ออ่านเรื่องที่ต้นลินเดินซึ่งทำให้ชาวเยอรมันประหวัดไปถึงรักแรกนั้นมีกลิ่นมอมเมาประสาทจนมีผึ้งนอนสลบอยู่ทั่วไปใต้ต้น ตื่นเต้นที่ได้รู้ว่า “แอปเปิลทองคำ” ในปกรณัมกรีกนั้นแท้จริงคือผลควินซ์ การได้รู้ว่าภาษาละตินเรียกมงกุฎใบลอเรลว่า bacca lauri นำไปสู่คำที่หมายถึงบัณฑิตปริญญาตรีว่า baccalaureate และ bachelor ก็เหมือนมีใครมาเปิดไฟในหัวเลย
ต้นไม้น่ะมหัศจรรย์อยู่แล้ว จะเรื่องถือกำเนิด ปรับตัว เติบโต จะบนเทือกเขาหนาวเหน็บที่เต็มไปด้วยน้ำแข็ง หรือจะกลางทะเลทรายร้อนแล้งที่ยากจะหาน้ำสักหยด
แต่หนังสือเล่มนี้ก็ยิ่งทำให้อัศจรรย์ใจยิ่งกว่าเดิม เพราะต้นไม้แต่ละชนิดพาไปรู้จักดินแดนที่เราไม่เคยไป ได้รู้จักชาวบ้านที่นั่น วัฒนธรรมและความเชื่อของพวกเขา ภูมิปัญญาท้องถิ่นที่นำกิ่งก้านใบมาใช้ประโยชน์อย่างน่าเหลือเชื่อ
บางย่อหน้าก็ทำเสียน้ำตาครั้งแล้วครั้งเล่า — ผู้เขียนเล่าถึงเหตุการณ์ที่ต้นซีดาร์เลบานอนใกล้บ้านถูกฟ้าผ่าตายไว้ในบทนำ
“นั่นเป็นครั้งแรกที่ผมเห็นพ่อร้องไห้ ผมนึกถึงเจ้าต้นไม้ขนาดใหญ่มหึมา หนักแน่น และงดงาม ซึ่งอยู่มานานหลายร้อยปี ผมเคยคิดว่าไม่มีอะไรมาโค่นล้มมันได้ แต่ความจริงไม่ใช่เลย แล้วผมก็นึกถึงพ่อ ผู้ที่ผมคิดว่าตลอดว่าควบคุมทุกสิ่งทุกอย่างได้ แต่ความจริงก็ไม่ใช่เลย”
หนังสือเล่มนี้คือการเดินทางรอบโลก และการเดินทางครั้งนี้ก็จับหัวใจเราตั้งแต่เก็บกระเป๋า คงเพราะมันมีความรู้สึกมากมายอยู่ในย่อหน้านั้น — มันมีความตาย การพรากจาก และความอ่อนแอ รวมถึงการเติบโตเป็นผู้ใหญ่ผ่านการรู้จักความตายด้วย
แล้วคุณล่ะ โลกทั้งใบและเรื่องราวของคุณอยู่ในต้นไม้ต้นไหน
